त्रिरत्न

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से
imported>रोहित साव27 द्वारा परिवर्तित १३:३६, २५ सितंबर २०२१ का अवतरण (2401:4900:5B86:10F3:A4F8:6E31:2BFB:EE59 (Talk) के संपादनों को हटाकर संजीव कुमार के आखिरी अवतरण को पूर्ववत किया)
(अन्तर) ← पुराना अवतरण | वर्तमान अवतरण (अन्तर) | नया अवतरण → (अन्तर)
नेविगेशन पर जाएँ खोज पर जाएँ

त्रिरत्न (तीन रत्न) बौद्ध धर्म के सबसे महत्त्वपूर्ण अंग हैं। इन त्रिरत्नों पर ही बौद्ध धर्म आधारित हैं।

त्रिरत्न :- बुद्ध, धम्म और संघ.

बौद्ध धर्म

की श्रेणी का हिस्सा

Dharma Wheel.gif
बौद्ध धर्म का इतिहास
· बौद्ध धर्म का कालक्रम
· बौद्ध संस्कृति
बुनियादी मनोभाव
चार आर्य सत्य ·
आर्य अष्टांग मार्ग ·
निर्वाण · त्रिरत्न · पँचशील
अहम व्यक्ति
गौतम बुद्ध · बोधिसत्व
क्षेत्रानुसार बौद्ध धर्म
दक्षिण-पूर्वी बौद्ध धर्म
· चीनी बौद्ध धर्म
· तिब्बती बौद्ध धर्म ·
पश्चिमी बौद्ध धर्म
बौद्ध साम्प्रदाय
थेरावाद · महायान
· वज्रयान
बौद्ध साहित्य
त्रिपतक · पाळी ग्रंथ संग्रह
· विनय
· पाऴि सूत्र · महायान सूत्र
· अभिधर्म · बौद्ध तंत्र


बुद्ध

बुद्ध का मतलब जागृत एवं अनंत ज्ञानी मनुष्य, जिसने खुद के प्रयासों से बुद्धत्व प्राप्त किया। ‘बुद्ध’ शाक्यमूनी तथागत गौतम बुद्ध है।

बुद्ध = तार्किक ज्ञान (विचारक-वि0 कौशल कान्त बौद्ध)

धम्म

बौद्ध धर्म की शिक्षाओं को धम्म कहते हैं। संपूर्ण बौद्ध धर्म ‘धम्म' पर आधारित है।

धम्म= नैतिकता (विचारक-वि0 कौशल कान्त बौद्ध)

संघ

बौद्ध धर्म में बौद्ध भिक्खूओं और बौद्ध उपासकों के संघटन को संघ कहते हैं। बौद्ध भिक्खू और बौद्ध उपासक ये दोनों ही बौद्ध धर्म के अनुयायी हैं। धम्म प्रचार के लिए संघ का महत्त्वपूर्ण योगदान होता हैं।

संघ=राज्य ; तर्कप्रधानो की संगत (विचारक-वि0 कौशल कान्त बौद्ध)

इन्हें भी देखें

बाहरी कड़ियाँ

सन्दर्भ