धर्मरक्ष

मुक्त ज्ञानकोश विकिपीडिया से
नेविगेशन पर जाएँ खोज पर जाएँ

धर्मरक्ष (चीनी: 竺法護; pinyin: Zhú Fǎhù) एक बौद्ध विद्वान थे जिन्होने महायान सम्रदाय के सूत्रों का संस्कृत से चीनी भाषा में अनुवाद किया। इसका पूर्वी देशों में प्रचलित बौद्ध धर्म पर विशेष प्रभाव पड़ा।

धर्मरक्ष ने सन २६६ से सन ३०८ के कालावधि में १५९ संस्कृत ग्रन्थों का चीनी भाषा में अनुवाद किया। [१]

अनूदित ग्रन्थ

  • तथागत-गुह्य-सूत्र
  • स्वप्न-निर्देशसूत्र
  • रत्नचूड(परिपृच्छा)सूत्र
  • Samantamukha-parivarta(sūtra) (287 ई.)
  • Garbhā-vakrānti-nirdeśa(sūtra) (287 ई.)
  • Mañjuśrī-buddha-kṣetra-guna-vyūha(sūtra) (290 ई.)
  • Ugra(datta)paripṛcchā(sūtra)
  • Bhadra-māyākāra-paripṛcchā(sūtra)
  • Sumati-dārikā-paripṛcchā(sūtra)
  • Aśokadatta-vyākarana (sūtra) (317 ई.)
  • Vimaladattā-paripṛcchā (sūtra) (289 ई.)
  • Suṣthitamati(devaputra)paripṛcchā(sūtra)
  • Simha-paripṛcchā(sūtra)
  • (Upāya-kauśalya)jñānottara-bodhisattva-paripṛcchā(sūtra) (285 ई.)
  • Maitreya-paripṛcchā(sūtra) (303 ई.)
  • Akṣayamati(nirdeśa)-sūtra (308 ई.)
  • Tathāgata-mahākarunā-nirdeśa(sūtra) (291 ई.)
  • Mahāyānopadeśa(sūtra) (287 ई.)
  • Wuyan tongzi jing
  • Daśabhūmika-sūtra (297 ई.)
  • Pusa shizhu xingdaopin
  • Tathāgatotpatti-sambhava-nirdeśa(sūtra) (292 ई.)
  • Dengmu pusa suowen sanmei jing
  • Dushipin jing (291)
  • Caturdārakasamādhi-sūtra (269)
  • Lalitavistara (sūtra) (308)
  • Saddharmapundarīka-sūtra (286)
  • Vimalakīrti-nirdeśa-sūtra (308)
  • Fosheng daolitian weimushuo fa jing (pom. 280 a 290)
  • Avaivartikacakra-sūtra (284)
  • Sarvapunya-samuccaya-samādhi-sūtra (लगभग 266 से 313)
  • Brahmaviśeṣacintī-paripṛcchā-sūtra (286)
  • Lokadhara-paripṛcchā-sūtra (लगभग 266 से 313)
  • Sarvavaidalya-samgraha-sūtra (लगभग 266 से 313)
  • Ratna-kāranda(ka)(vyūha)-sūtra (270)
  • Wuji baosanmei jing (307) (T 636, K 170)
  • Ajāta-śatrukaukṛtya-vinodana-sūtra (287)
  • Hastikakṣyā-sūtra (pom. 265 a 313)
  • Mañjuśri-vikrīdita-sūtra (314)
  • Mile xiasheng jing (303)
  • Sirīvivarta-vyākarana-sūtra (लगभग 266 से 313)
  • Taizimupo jing (pom. 265 a 313)
  • Candraprabha-kumāra-sūtra (लगभग 266 से 313)
  • Vatsa-sūtra (pom. 265 a 313)
  • Strīvivarta-vyākarana-sūtra (pom. 280 a 290)
  • Candraprabha-kumāra-sūtra (लगभग 266 से 313)
  • Buddhakṣepana (लगभग 266 से 313)
  • Julai duzheng zishi sanmei jing (लगभग 266 से 313)
  • Longshi pusa benqi jing (लगभग 266 से 313)
  • Aṣtabuddhaka-(sūtra) (लगभग 266 से 313)
  • Yulanpen jing (लगभग 266 से 313)
  • Ratnajālī-paripṛcchā-sūtra (लगभग 266 से 313)
  • Pusaxing wushi yuanshen jing (लगभग 266 से 313)
  • Śrimatī-brāmani-paripṛcchā-sūtra (लगभग 266 से 313)
  • Sibu kede jing (लगभग 266 से 313)
  • Suvikrānta-(cinta)-devaputra-paripṛccha-sūtra (लगभग 266 से 313)
  • Sāgaranā-garāja-paripṛccha-sūtra (285)
  • Buddhasangīti-sūtra (लगभग 266 से 313)
  • Bhadra-kalpika-sūtra (300)

सन्दर्भ

  1. चीन का इतिहास, पृष्ट २२ स्क्रिप्ट त्रुटि: "webarchive" ऐसा कोई मॉड्यूल नहीं है। (लेखक- प्रोफ. सी ई जीनी)

इन्हें भी देखें